’Flexwerker verdient fors minder dan werknemer in vaste dienst'. 'Flexwerker verdient gemiddeld €19.000'. Het zijn krantenkoppen van deze week, gebaseerd op cijfers van het CBS, die suggereren dat flexwerkers worden onderbetaald. Maar is dat ook daadwerkelijk zo?

Relatief veel scholieren en studenten
Het CBS, dat de cijfers zelf overigens wat genuanceerder bracht dan sommige media, constateert twee dingen: de inkomens van flexwerkers lopen sterk uiteen én ze liggen gemiddeld lager dan die van vaste medewerkers. De verschillen hebben volgens de onderzoekers voor driekwart te maken met verschillen in gewerkte uren, leeftijd en bedrijfstak. Zo bestaat de groep flexibel werkenden uit relatief veel scholieren en studenten, die naast hun opleiding een of meer kleine deeltijdbanen hebben. Logisch dus dat deze groep minder verdient. Dat heeft niets met onderbetaling te maken.

Grofmazig
Maar het resterende kwart dan? Dat kunnen de onderzoekers niet verklaren. Ze constateren alleen dat er, ook gecorrigeerd voor bovengenoemde verschillen, 'nog een behoorlijke variatie is tussen de inkomens van flexwerkers en dat deze onder het niveau van vaste werknemers liggen'. Als de conclusie van een onderzoek zo flink is, dan moet dat onderzoek wel waterdicht zijn. En daar kun je in dit geval vraagtekens bij zetten. Want de onderzoekers vergelijken appels met peren én zijn niet volledig. De beloning hangt natuurlijk af van het soort werk wat de flexwerkers doen. De onderzoekers kijken uitsluitend naar de sector waar je werkt en de omvang van het bedrijf. Dat is een erg grofmazige benadering.

Verschillen
Er zijn bovendien moeilijker waarneembare verschillen tussen flex- en vaste kracht die het onderlinge inkomensverschil mede verklaren. Zoals een lagere productiviteit of minder bedrijfsspecifieke kennis. Het kan ook zijn dat de flexkracht, omdat hij zijn droombaan nog niet heeft gevonden, tijdelijk in een andere functie of sector werkt dan waar zijn kennis en ervaring liggen. En vanuit ondernemersperspectief kunnen er ook rationele kostenverschillen zijn, bijvoorbeeld extra kosten van inhuur via een derde partij. Bij vaste banen lopen de lonen bovendien nog steeds automatisch op naarmate de baanduur langer is. Ook dat kan zich vertalen in een gemiddeld hogere beloning voor deze groep.

Gemiste kans
Maar dit soort aspecten zijn in dit onderzoek niet meegenomen. Dat is een gemiste kans. Over de Nederlandse arbeidsmarkt zijn zoveel data beschikbaar, dat de onderzoeksvraag van het CBS uiteindelijk wel beantwoord zou moeten kunnen worden. Een onderzoek als dit voegt dus weinig toe. Het wekt vooral een suggestie die vervolgens niet hard wordt gemaakt.